Choroba zawodowa – definicja

Według artykułu 235. Kodeksu pracy: za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych. Powodują ją szkodliwe czynniki, które występują w zakładzie pracy. W przypadku pewnych profesji choroba zawodowa wynika ze sposobu, w jaki wykonywane są obowiązki. Fakt wystąpienia schorzenia można stwierdzić w trakcie trwania zatrudnienia lub już po rozwiązaniu umowy.

Choroby zawodowe – rodzaje

Nie każdą dolegliwość uznaje się za schorzenie zawodowe. Dokładna lista chorób dołączona jest do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych. Wykaz chorób zawodowych podaje także okres, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy.

Do chorób zawodowych wlicza się między innymi: pylice płuc, choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu oraz metali twardych, zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym czy choroby wywołane działaniem promieniowania jonizującego.

Kto stwierdza chorobę zawodową

Choroba zawodowa powinna być zgłoszona przez:

• pracodawcę,
• lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne lub sprawującego opiekę nad pracownikiem,
• pracownika (za pośrednictwem lekarza),
• byłego pracownika.

O wszystkich podejrzeniach wystąpienia dolegliwości spowodowanych szkodliwymi czynnikami należy poinformować właściwą jednostkę Państwowej Inspekcji Pracy.

Choroba zawodowa – odszkodowanie od pracodawcy

Po otrzymaniu wiadomości o prawdopodobieństwie wystąpienia schorzenia, inspektor sanitarny wszczyna postępowanie. Pracownik udaje się do lekarza orzecznika, który musi przeprowadzić odpowiednie badania. Jeżeli dolegliwość uznaje się za chorobę zawodową, to zatrudniony ma prawo ubiegać się o odszkodowanie od pracodawcy. Musi przy tym wykazać związek między działaniem (bądź brakiem działania) przedsiębiorcy a wystąpieniem schorzenia, np. niedostosowanie stanowiska pracy lub używanie przestarzałego sprzętu niespełniającego norm bezpieczeństwa. Zatrudnieni mogą ubiegać się między innymi o jednorazowe odszkodowania pokrywające koszty leczenia lub rentę.

Choroba zawodowa – dodatek do emerytury

Uznanie choroby zawodowej nie wpływa na zwiększenie emerytury. Poszkodowane osoby mogą ubiegać się o odszkodowanie ZUS (jeśli niezdolność do pracy spowodowana schorzeniem ma charakter stały lub długotrwały). Warto pamiętać, że warunkiem ubiegania się o świadczenia przysługujące z tytułu wystąpienia choroby zawodowej, jest posiadanie aktualnego ubezpieczenia.

Choroba zawodowa – Kodeks pracy

Zapisy prawne na temat obowiązku informowania PIP o chorobach zawodowych przez pracodawcę zawarte są w 235. artykule Kodeksu pracy. Zgodnie z przepisami pracodawca, którego podwładny ma orzeczenie o chorobie zawodowej, powinien:

• ustalić przyczyny powstania choroby zawodowej oraz charakter i rozmiar zagrożenia tą chorobą, działając w porozumieniu z właściwym państwowym inspektorem sanitarnym,
• przystąpić niezwłocznie do usunięcia czynników powodujących powstanie choroby zawodowej i zastosować inne niezbędne środki zapobiegawcze,
• zapewnić realizację zaleceń lekarskich.